خال که در اصطلاح پزشکی نووس نامیده میشود دستههایی از سلولهای رنگدانه دار هستند که بهصورت نقاط تیره و کوچک پوست ظاهر میشود و در اندازه و رنگهای مختلف هستند. خالها عموماً بر روی صورت، دست، پا و نیمتنه ظاهر میشود، اما میتوانند در هرجایی از بدن به وجود بیایند. اگرچه اغلب خالهای پوستی بیضرر و بیخطر هستند، در موارد نادر پیش سرطانی میشوند و باید با جراحی آنها را برطرف کرد. بعضی از بیماران ترجیح میدهند با استفاده از روشهای برداشتن خال صورت و بدن به شکل طبیعی یا با جراحی یا با لیزر بنا به دلایل زیبایی خالهای خوشخیم خود را بردارند.
انواع خال ها:
خال های مادرزادی
از هر ۱۰۰ نفر یک نفر خال مادرزادی دارد. این خال ها نسبت به سایر خال ها به احتمال بیشتری به ملانوما (نوعی سرطان پوست) تبدیل می شوند باید مراقب آنها بود.
اگر خال مادرزادی بزرگتر از یک سانتی متر باشد حتماً باید توسط پزشک بررسی و در صورت نیاز برداشته شود.
اگر خال مادرزادی بزرگ، مودار و ضخیم است یا رنگ غیر طبیعی دارد باید هرچه سریع تر برای برداشتن آن اقدام کرد.
خال های بی قواره
این خال ها از مداد پاک کن بزرگترند و شکل آنها نامنظم است، رنگشان یک دست نیست، مرکزشان قهوه ای تیره و لبه هایشان روشن تر و ناصاف است. برخی افراد ممکن است روی بدنشان ۱۰۰ عدد از این خال ها داشته باشند. این خال ها به احتمال زیاد سرطانی می شوند. هرگونه تغییر در این خال ها را باید به پزشک پوست اطلاع داد تا در صورت سرطانی شدن آن اقدامات لازم صورت گیرد.
برداشتن خال با لیزر
بهترین روش برای خال و ضایعات پوستی
برداشتن خال با لیزر یکی از بهترین و سریعترین روش ها و در عین حال بسیار ایمن می باشد. خال صورت بجز در یکی دو جای استثنایی در هر کجای صورت که باشد ظاهر خوبی برای فرد ایجاد نمی کند. اکثر خالها تجمع سلول های رنگدانه ای به نام ملانوسیت هستند. درون ملانوسیت ها ماده ی رنگی به نام ملانین تولید می شود ورنگ تولید شده باعث رنگی شدن سلول های ملانوسیت می شود. توزیع و فراوانی ملانوسیت ها تعیین کننده ی رنگ پوست است. تجمع بیش از حد ملانوسیت ها در مساحت کوچکی از پوست باعث ایجاد خال می شود. گاهی این تجمع با بالا آمدن پوست همان ناحیه همراه می شود که نتیجه ی آن خال برجسته است.
روش های متعددی برای برداشتن خال وجود دارد. یکی از روش های مرسوم جراحی است. اما مشکل بزرگ در روش جراحی، لزوم انجام برش عمیق جهت برداشتن خال است. همین برش عمیق موجب ایجاد جای زخم یا اِسکار می شود. به همین دلیل برداشتن خال با لیزر بیشتر توسط افراد انتخاب می گردد زیرا شانس اسکار و باقی ماندن جای آن کمتر است.
اِسکار یکی از معضلات زیبایی است و در عمل، درمان قطعی برای اسکار وجود ندارد. بنابراین توصیه می شود برای برداشتن خالها به هیچ وجه از روش های جراحی استفاده نشود و تا حد امکان برداشتن خال با لیزر انجام گردد مگر در مواقع ضرورت که نتوان از آن کمک گرفت.
از دیگر روش های خال برداری استفاده از تکنیک کرایوسرجری یا به اصطلاح کرایو است. در این روش گاز اکسید نیتروژن به سطح پوستی مورد نظر زده می شود و بر اثر سرمای ایجاد شده عروق خونرسان به آن ناحیه یخ می زند و در نتیجه خونرسانی به ناحیه مختل می گردد.
اختلال در خونرسانی، مرگ بافتی یا نکروز را به همراه دارد و نهایتا خال به این شکل برداشته می شود. اشکال اصلی در روش کرایو، عدم تعیین عمق آسیب بافتی است زیرا قوام لایه های زیرین پوست تخمینی است و ممکن است سرمای زیاد باعث نکروز لایه های عمقی پوست و ایجاد اسکار گردد.
از مشکلات مهم و قابل توجه روش کرایو تغییر رنگ ناحیه ی عمل است به این معنی که ناحیه ی درمان شده کم رنگ تر یا پر رنگ تر از ناحیه ی اطراف می شود و متاسفانه تغییر رنگ ایجاد شده به روش های مرسوم پاسخ مناسب نداده و معمولا پایدار است.
از روش های بسیار قدیمی و منسوخ شده، برداشتن خالها به روش حرارتی یا کوتریزاسیون است که به دلیل عدم تعیین دقیق عمق آسیب بافتی و احتمال زیاد در ایجاد اسکار، به خصوص برای برداشتن خال های صورت توصیه نمی شود و تقریبا یک روش منسوخ شده در برداشتن خال است یکی از بهترین روش ها برداشتن خال با لیزر است. در روش برداشتن خال با لیزر عمق آسیب بافتی به طور دقیق تعیین می شود این روش برای خالهای مسطح پوستی و یا خالهای جانکشنال (ریشه دار) تنها روش است. حتی می توان از آروش برداشتن خال با لیزر جهت برداشتن خال های ناحیه ی اطراف چشم و پلک ها نیز با محافظت از چشم استفاده کرد. اما گران بودن تکنولوژی به کار رفته و آسیب بافتی مبتنی بر ایجاد حرارت و نتیجتا طولانی شدن زمان ترمیم از نکات قابل تامل برداشتن خال با لیزر است. در این روش روند بهبودی اولیه تا ۲ هفته به طول می انجامد.
لیزر یکی از دقیقترین روش ها است که هیچگونه عارضه جانبی یا خطر ایجاد سرطان و یا عوارض جدی برای فرد ایجاد نمی کند.
یکی از روش های بسیار مدرن که در بسیاری از مراکز زیبایی به منظور خالبرداری از آن استفاده می شود روش رادیوفرکانسی یا آر. اف است. تکنولوژی آر. اف متکی بر تولید و انتقال امواج مایکرووِیو بر سطح پوست است. در این روش به آسانی می توان عمق آسیب بافتی را تعیین نمود و در صورت آگاهی پزشک از ساختمان های پوست و تسلط کافی بر تکنولوژی آر. اف RF احتمال ایجاد اسکار یا جای زخم تقریبا صفر است. از آنجا که اساس آر. اف بر ایجاد حرارت نیست معمولا بهبودی و ترمیم ضایعه ی ایجاد شده از سایر روش ها سریع تر است. قیمت مقرون به صرفه ی روش آر. اف از دیگر نقاط قوت این تکنیک است. توانایی آر. اف در برداشتن خال های اطراف چشم و پلک (حتی لابه لای مژه ها) منحصر به فرد است و با هیچ روش دیگری به خوبی آر. اف نمی توان خال های این نواحی را برداشت. بر این اساس بهترین روش برداشتن خال و ضایعات مشابه پوستی آر. اف است.
از ضایعاتی دیگری که به خوبی با آر اف قابل برداشتن است Skin Tag یا میخچه های پوستی است. همچنین زگیل ها نیز به خوبی با آر اف قابل برداشتن است. البته در زگیل های راجعه با توجه به ماهیت ویروسی بیماری بهترین روش استفاده از لیزر و از بین بردن ویروس در عمق پوست می باشد
نمونه هایی از میخچه های پوستی Skin Tag که به آر اف پاسخ داده است در زیر نشان داده شده است
برای حذف خال با روش آر اف یا لیزر در صورتی که منعی از نظر پزشکی وجود نداشته باشد با یک بی حسی موضعی بدون هر گونه درد یا خونریزی در مدت کوتاهی ضایعه از پوست حذف می گردد. معمولا طی ۲ هفته بهبودی اولیه حاصل خواهد شد.
در پوست های سبزه برای از بین بردن میخچه های پوستی لیزر نسبت به آر اف ارجح تر است